Donald Trump. We hebben er tenminste toch al een paar keer goed mee kunnen lachen. Vanaf morgen zal dat plezier stilaan wegebben. Wat begon als een goede grap wordt nu werkelijkheid. Trump wordt president van de Verenigde Staten van Amerika. Laat dat maar al eens even bezinken.
Trump won de verkiezingen als de anti-establishment kandidaat. Zijn kiezers staken een middelvinger op naar de politiek zoals ze die kennen, eigenlijk niet eens onterecht. Met zijn eenvoudig en provocerend taalgebruik speelt hij in op een boosheid die leeft bij vele Amerikanen. Zij voelen dat het land al jaren stilstaat. Ze zijn op zoek naar oplossingen.
Toch zal Trump de dromen van vele Amerikanen niet kunnen vervullen. Trump betekent in realiteit een verdere achteruitgang voor iedereen die hard moet werken voor zijn inkomen. Aan alles wat hij de voorbije weken heeft gezegd en gedaan, zien we dat hij kiest voor een beleid waar werkende mensen opnieuw het slachtoffer zullen zijn.
Een bedenkelijke keuze
Trump heeft intussen een team van ministers rond zich verzameld. Hij koos voor Andy Puzder als Labor Secretary. Als Labor Secretary moet de man de rechten van werknemers de komende vier jaar vorm geven.
Andy Puzder was CEO van CKE, de groep van fastfoodketens Hardee’s en Carl’s Jr. Tijdens de vele jaren dat Andy Puzder topposities innam, waren juridische betwistingen met werknemers schering en inslag. Zo moest CKE in 2004 een bedrag van 9 miljoen dollar vrijmaken om drie grote rechtszaken te regelen. CKE weigerde voor een groep werknemers hun recht op overuren te erkennen waardoor ze veel geld misliepen. In 2014 schepte Puzder op dat het bedrijf 20 miljoen dollar had besteed aan rechtszaken tegen werknemers in de laatste 8 jaar tijd.
Iemand met een slecht karakter zou zeggen dat Puzder groot is geworden op het niet respecteren van werknemers. Ik zou dat niet durven natuurlijk.
Fight for 15
In de Verenigde Staten zet de arbeidsbeweging sinds enkele jaren in op de fight for 15. Het is een campagne met als doel het minimumloon op te trekken naar 15 dollar per uur in heel het land. In de fastfoodketens en warenhuizen werken Amerikaanse werknemers soms voor lonen zo laag als 7 dollar per uur.
Puzder is in de Verenigde Staten vooral bekend door zijn veelvuldige mediaoptredens. Als commentator was hij een zeer uitgesproken tegenstander van het verhogen van het minimumloon. Om zijn argumenten kracht bij te zetten dreigde hij ermee om zijn werknemers te zullen vervangen door robots indien hij de lonen zou moeten verhogen.
In een context van een gigantische en steeds groeiende inkomensongelijkheid is Andy Puzder een levende illustratie van het probleem. Volgens American Prospect verdiende de fastfood CEO in 2015 meer in één dag ($17 192) dan een voltijdse werknemer die een heel jaar wél 15 dollar per uur zou verdienen ($15 130).
Vijand van de arbeidersbeweging
Donald Trump wees er tijdens de verkiezingen vaak op dat hij dikke vrienden is met de vakbonden. De realiteit is anders. Terwijl het hele verkiezingscircus aan de gang was, probeerden de werknemers van het Trump hotel aan the Strip in Las Vegas een vakbond op te richten.
Trump schakelde het notoir consultancy bureau Cruz & Associates in. Zij helpen bedrijven in het organiseren van anti-vakbondscampagnes met als doel de werknemers te overtuigen dat overleg in het bedrijf schadelijk is. Trump maakte 500 000 dollar kosten in Las Vegas enkel en alleen om de vakbonden buiten te houden. Uiteindelijk wist in december 2015 de vakbond toch de nodige stemming te winnen om van start te kunnen gaan. Het kostte de werknemers nog tot november 2016, na een veroordeling van de National Labor Relations Board, om echt in overleg te kunnen treden met het hotelmanagement.
Het verhaal kreeg nog een mooi vervolg. Net voor kerstmis kondigde de vakbond van het hotel aan dat ze een eerste akkoord hebben bereikt. Het akkoord loopt voor vier jaar en voorziet in: werkzekerheid, een jaarlijkse loonsverhoging, een opbouw van aanvullend pensioen en een ziekteverzekering voor de familie. Zij bewijzen in de praktijk hoe de strijd voor vakbondsrechten samengaat met werkelijke verbeteringen voor werknemers.
Conclusie
Trump wist miljoenen Amerikanen te overtuigen dat hij de president zal zijn die hen vooruit zal helpen. Met een eenvoudig discours wist hij vele Amerikanen te overtuigen: de schuldigen dat zijn de migranten en de corrupte politici in Washington DC. Onder zijn leiderschap zou alles terug great zijn.
Achter de straffe taal schuilt een arrogante elite die de al precaire positie voor vele werkende Amerikanen nog verder wil ondermijnen. Of het nu gaat over het afschaffen van de ziektezorg voor vele Amerikanen, het laag houden van de lonen of het verder flexibiliseren van arbeidsmarkt. De recepten van Trump en zijn ministers zijn niet het recept om welvaart tot bij de man in de straat te brengen.