Het is zaterdagnacht en je bent in de hoofdstad. Het is laat en je wil snel naar huis. Je bestelt een Uber, want dat is simpel en goedkoop. Maar heb je je al eens afgevraagd hoe het komt dat Uber goedkoper is dan andere taxibedrijven? Simpel: er is altijd iemand de pineut. In de Verenigde Staten pikken Uberchauffeurs het niet lager en komen ze op straat.
Uber is hip, goedkoop én razend populair. Maar je kan je uiteraard de vraag stellen hoe het komt dat Uber goedkoper is dan andere taxibedrijven. Eigenlijk is het verhaal van Uber vergelijkbaar met dat van Zalando en Ryanair, het is voor een deel sociale dumping. Een kritische documentaire over Zalando toonde aan dat het bedrijf het niet te nauw neemt met arbeidsregels. Werknemers wandelen er zo’n 27 kilometer per dag en mogen niet gaan zitten. Ze worden constant in de gaten gehouden door kleerkasten in maatpak. Of neem lagekostenluchtvaartmaatschappijen: de vakbonden proberen om Ryanair te laten schikken naar de loon- en arbeidsvoorwaarden van de landen waar ze opereren, zonder succes. Het resultaat is hetzelfde: de klanten zijn tevreden, de piloten niet.
Wat verdient een Uber-chauffeur?
Wil je Uber-chauffeur worden, dan kan je je aanmelden als ‘chauffeur-partner’. ‘Partner’, dat klinkt alsof je effectief iets te zeggen hebt binnen het bedrijf. Geslepen. Uber belooft je tot 50 000 euro per jaar. Hun woorden: ‘Chauffeurs op het Uber platform krijgen vaak 1000 euro per week op hun rekening gestort, dat is ruim 40 000 euro per jaar’. Straf. Je hebt zelfs geen auto nodig. Via Uber kan je voordelig een auto gebruiken. Dus je werkt als zelfstandig chauffeur en dan volgt de vraag: wat verdient dat?
Een taxirit met UberX omvat 1 euro starttarief + 0,25 euro per minuut + 1,25 euro per kilometer. Een Uber rit van het Noord- naar het Zuidstation in Brussel kost dus 11 euro à 15 euro (afhankelijk van de drukte op de weg).
De chauffeur betaalt 25 procent commissie op dat bedrag. Dat gaat dus naar Uber en houdt zelf nog 7,64 euro over. Daar moet je dan nog de brandstof en verzekering van afhouden. De chauffeurs werken als zelfstandige, dus moeten ze ook zelf zorgen voor hun ziekteverzekering en pensioen. Veel blijft er dan niet meer over. En als ze ziek zijn, hebben ze geen vangnet. Volgens een onderzoek van Accenture, in opdracht van Uber zelf, is slechts 37 procent van de chauffeurs positief over wat ze verdienen. De resterende 63 procent is neutraal of negatief.
Eind november kwamen in verschillende steden in de Verenigde Staten Uber-chauffeurs op straat. Ze eisten samen met werknemers uit de thuiszorg, luchthaven en fastfoodketens een fair minimumloon van 15 dollar (14 euro).
Meer voor minder geld
De voorstanders van Uber dwepen met innovatie. Nochtans hebben Brusselse Taxis Verts ook een app: eCab. Die werkt net zoals die van Uber. In het geval van Uber betekent ‘innovatie’ achteruitgang. Een terugkeer naar een ouderwetse vorm van arbeid: zonder bescherming en een kwetsbare situatie voor de chauffeur.
Mensen willen alles zo goedkoop mogelijk en Uber komt aan hun wens tegemoet. En ergens in de ketting is er iemand die wordt uitgebuit, iemand die daar het slachtoffer van is. En dat kan de mantel van innovatie niet bedekken.