Voedselminnend Londen was de voorbije week in de ban van de staking van de blauw-zwarte koeriers. In normale tijden snorren ze met hun fietsen en brommertjes door het drukke Londense verkeer. Maar dus niet in de voorbije week. Deze Londense koeriers verzetten zich tegen het feit dat hun werkgever, Deliveroo, hun contract als schijnzelfstandige wilde aanpassen. Deliveroo wilde zijn bestellers niet langer per gewerkt uur betalen maar per afgeleverd pakketje. Een verandering die niet naar de zin van de koeriers was. Kort na de aankondiging van het plan legde een groot deel van de werknemers spontaan het werk neer! En na zes dagen staken haalden ze hun slag thuis.
Deliveroo moest dus zijn onzalige plan intrekken. Het bedrijf leed te veel economische schade door de staking en liep ook een flinke deuk in zijn imago op, mee onder druk van de sociale media. De nadelige gevolgen werden zo groot dat ceo William Shu zich in het openbaar moest verontschuldigen voor het loonconflict. Zelfs hij moest uiteindelijk erkennen dat de werknemers recht hadden op een loon waar ze van kunnen leven. Geen vanzelfsprekendheid voor ‘zelfstandigen’ die zijn tewerkgesteld in de nieuwe interneteconomie.
Lange dagen voor weinig geld
De afloop van deze staking stemt hoopvol. In de nieuwe hippe interneteconomie worden we niet alleen bedolven over ‘fijne vernieuwingen’ en ‘een groter gemak voor de consument’, we krijgen als toemaatje heel wat slecht betaalde en hyperflexibele jobs. De mensen die deze jobs ‘mogen’ doen moeten wel bij voorkeur genoegen nemen met het statuut van schijnzelfstandige.
Uiteraard, want zo moeten de beschermende arbeidswetgeving en de minimumloonschalen niet worden toegepast. Kijk maar wat ze allemaal uitspoken bij Uber, bij diensten die pakketjes leveren, in de wereld van grafisch ontwerpers en onlinejournalisten enzovoort. In zulke sectoren vind je schijnzelfstandigen die soms hooguit 5 of 6 euro per uur verdienen! Deze mensen moeten erg lange dagen kloppen om enigszins rond te komen.
Kracht van het collectief
We praten hier over vaak jonge werknemers die het moeten stellen met heel povere werkomstandigheden. Deze groep werknemers moet ‘de kracht van het collectief’ herontdekken! Voor vakbonden is het niet zo makkelijk om deze werknemers te organiseren: ze werken op vele plaatsen, er is veel personeelsverloop en er is het juk van het zelfstandigenstatuut. Het ontbreekt dan ook aan een collectief kader om deze groep werknemers te beschermen tegen de willekeur van ‘de markt’.
In Londen hebben de koeriers nu het bewijs geleverd dat ze zich toch kunnen organiseren en dat ze gezamenlijk kunnen vechten voor een beter inkomen. Zij toonden aan ‘de baas’ dat ook zij werknemers zijn die recht hebben op een menswaardig bestaan.
Het conflict bij Deliveroo toont aan de vele andere schijnzelfstandigen dat ook zij kunnen vechten voor een degelijk inkomen en betere arbeidsvoorwaarden. Net als andere werknemers hebben ze alleen maar kans op slagen als ze allemaal aan één zeel trekken. Een job in de nieuwe economie hoeft niet per se te betekenen dat je bent overgeleverd aan de grillen van de markt. De koeriers in Londen lieten zien dat ‘samen sterk’ actueler is dan ooit.